День заснованя „Центральной руськой народной рады“
8. мая 2015 припомянули сьме собі день, коли у 1919 роцїі была заснована „Центральна руська народна рада“. Централна народна рада была коалічнов політічнов орґанізаціов, котра репрезентовала Русинів Чехословакії (Підкарпатьской Руси і Пряшівской Руси). Была заснована в Ужгородї представителями Ужгородьской, Хустьской і Пряшівской народных рад. На першім засїданю централна рада прияла рїшіня припоїти Підкарпатьску Русь (вєдно із Пряшівсков Русёв) до складу Чехословакії. Із тым цілём рада делеґовала 105 своїх представителїв на челї із Антоніём Бескидом, Авґустіном Волошином і Ґріґоріём Жатковічом до Прагы, жебы бісїдовали з премєр-міністром Антонїном Швеглом і презідентом Томашом Ґариком Масариком на тоту тему.
Скоро по тім єдность міджі лідрами Русинів скінчіла і 9. октобра 1919 р. на засїданю членове рады роздїілили ся на українофілску (руську) і русофілску (карпаторусская) фракції. Резултатом была нова назва „Центральная русская народная рада“. Рядити радов зачали членове карпаторусской орьєнтації на челї із Антоніём Бескидом і Андріём Ґаґатком і наслїднїх 15 років рада написала много меморандумів і простестів проти політікы Чехословакії в одношіню ку Підкарпатьской Руси (кідьже не была дана обіцяна автономія і Пряшівска Русь была залучена до Словакії).
У 1936 роцїі обидві фракції зачали сполупрацовати, уж як зъєдинена „Центральна русска народна рада“ і подали владї Чехословакії нову пропозіцію, котра дотуляла ся автономії Підкарпатьской Руси. По тім, што влада Чехословакії одіґноровала тоту пропозіцію, фракції знова ся роздїлили.
В часї політічной крізы в Чехословакії 19. мая 1938 рада знова ся зъєдинила . Рада прияла назву „Русско-українска центральна народна рада.“ Тота рада дішла до договору з владов в Празї і влада призначіла автономію Підкарпатьской Руси.
По анексії Підкарпатя гортіовскым Мадярьском рада продовжовала у своїх стрічах. Підтримовала жаданя Андрія Бродія і Штефана Фенцика, жебы Підкарпатьска Русь і далше мала автономію, теперь в складї мадярьской державы.
(Жрідло: П. Р. Маґочій і кол.: Енциклопедія історії та культури карпатських русинів.)