Україна ся справує „штандартно“

В маю 2014 року Федералный союз европскых народностных меншын прияв резолуцію за узнаня прав Русинів Україны і послав єй властям Україны. Недавно союзу пришла одповідь з Верьховной рады Україны, яка была підписана головов Комітету про вопросы людьскых прав, народностных меншын і міджінародностных односин. Євґен Жупан, председа Народной рады Русинів Закарпатя на основі того конштатує, же позіція Києва є все єднака.

Найновше выданя ужгородьскых новинок „Подкарпатьский Русин“ приносить інтервю з Євґеном Жупаном, котрый говорить, же в позіції Києва в одношіню ід Русинам ся ніч не змінило. Мать о тім свідчіти одповідь, котру Федералный союз дістав. Україна ся подля ёго слїв справує „штандартно“, як вже 23 років. Жупан підкреслює, же є то так і наперек тому, же в Києві оголошуть на цїлый світ намагу о евроінтеґрацію, а Русины ся надіяли, же їх вопрос дякуючі тому буде рїшаный подля европского моделу.

Подля Конштітуції Україны і далшых законів, каждый чоловік має право свободно выбрати або обновлёвати собі свою народность. Так з того, подля слов головы Народной рады Русинів Закарпатя, выходить, же кідь по войнї і приєднаню Підкарпатьской Руси ку Своєтьскому союзу была ліквідована сталіньскым режімом русиньска народность, теперь Русины мають повне право обновити єй. Але то бы не могли быти Русины. Кідь то платить про іншы народности, про Русинів ніт.

Інтересне в цїлій кавзі, котра ся тягать цїлы рокы, є і то, же власти Україны як кібы давали Конштітуцію і законы аж на друге місце, і першорядным про них быв погляд Академії наук Україны. То на позіцію академії ся у своїх „традічных одповідях“ одкликавають, кідь пишуть, же Русинів не мож узнати, бо подля поглядів „науковцїв“ не суть Русины окремов народностёв. І тото є єден з важных моментів, бо на тім прикладї мож видїти, як україньскы власти, а нажаль, подля остатнёй одповідї і тоты сучасны, „європскы“, не честують свої законы і Конштітуцію, не мають проблем з правнов єквілібрістіков подля того, як їм пасує. Як можуть такы власти декларовати евроінтеґрацію, кідь европскы правны штандарты суть про них далекы як про Землю Сонце?

В інтервю Жупан прпоминать і то, же восени минулого року в Ужгородї одбыло ся выїздне засїданя Комітету Верховной рады про вопросы народностных меншын а было обіцяно із боку членів комітету – народных посланцїв – обновлїня прав Русинів. Новы дії в державі, самособов, запричінили, же до рїшаня того вопросу не дішло і кідь собі ку тому прирахуєме одповідь, яка теперь пришла Федералному союзу, мож повісти, же так скоро ані не дійде.

Хоць голова комітету В. Пацкан говорить, же держава підтримує Русинів, Жупан протиречіть, же Пацкан, як закарпатьскый „земляк“ бы мав знати, же Україна не дала ани єднуз копійку на підпору выдаваня русиньскых книжок, новинок, на фунґованя недїльных школ ці фестівалів. А в сітуації, котра пришла, лем конштатує, же буде в тім смыслї про Русинів іщі гірше. І зато ся звідать: Кідь з теперішнїм проґрамом Україны можуть їй помочі сусїідны державы, хто поможе Русинам?

Жупан вірить, же новый презідент, як ґарант Конштітуції, буде і ґарантом справ вшыткых жытелїв, в тім чіслї і Русинів. Таксамо ся надіять на підпору Русинів в іншых державах, а тыж міджінародных орґанізаціїх, котры занимають ся правами, і якы бы мали тискати на укріплїня европскых цїнностей при поступі Україны до цівілізованой Европы. Акцентує, же Русины на Українї і по тій неґатівній одповідї будуть дале вшыткыма законныма способами добивати ся своїх прав.

Петро МЕДВІДЬ, Пряшів

(Статя была написана про Радіоновины русиньского высыланя Словеньского розгласу)