Новинкы • 38/2014 - Aкадемія

Aкадемія
Archív
Новинкы • 38/2014

Nemecký projekt o dynamických procesoch v rusínskom jazyku

Achim Rabus je zamestnaný ako profesor slovanskej lingvistiky na univerzite v Jene (Nemecko) a nedávno dostal grant od nemeckej nadácie na výskum nedávnych trendov v rusínskom jazyku. Tento projekt sa zaoberá domácim nárečím, teda dialektmi, a je zameraný na to, akým spôsobom rôzne štátne jazyky (poľština, slovenčina, ukrajinčina a hádam aj maďarčina) ovplyvňujú rusínčinu.

Підкарпатьска Русь в ерї Першой републікы

То є назва великого семінара, якый приправили: Катедра середнёевропскых штудій Філозофічной факулты Універзіты Карловой і Історічна факулта Ужгородьской народной універзіты на днї 16. – 17. септембра 2014 у главній будові ФФ УК у Празї на нам. Яна Палаха 2.

Chustský vládny program

Za oslobodenie Československej republiky bojovali tri národy a národnosti: Česi, Židia a podkarpatskí Rusíni. Bojovali v Svobodovej armáde, ktorá sa formovala v ZSSR v Buzulku pod heslom: „Za Prahu, Bratislavu a Užhorod.“ Najmä vo vojne, ale aj po 2. sv. vojne utrpeli najviac Podkarpatskí Rusíni, ktorí bojovali za republiku v Československu. Moskovské vedenie Podkarpatskú Rus odčlenilo od ČSR a pridelilo Ukrajine. Keď sa oslobodilo prvé mesto v ČSR – Chust, tak mal byť Chustský vládny program.

Сополиґа бы мав абдіковати сам,..

... іншак бы мав быти одкликаный

Чітаючі зачаток статї Роксоланы Савчин на україньскім порталї Вголос о тім, як путовала по історічных україньскых етнічных землях, котры ся по другій світовый войнї придїлили іншым державам, бы єм собі, хоцьбы зо слабшыма знанями із ґеоґрафії, знав представити будьякый фалаток земли. І кідь єм опачного погляду, а то, же по другій світовій войнї Сталін Українцям земли зъєднав а докінця їм придав і то, што їм ниґда не належало. Але кідь єм ся дізнав, же авторка пише о Свіднику, зясь раз єм собі подумав, же з моїма знанями ґеоґрафії і історії, можу іти на олімпіаду а в змаганю зо журналістами тіпу Савчин буду звіздов.

Помагать дїтём обявити русиньскый язык

В сучасности не є велё книжок про дїти в русиньскім языку. По правдї, є їх лем пару, но ани тоты не можеме найти на продайных пультох. Русиньскы дїти мають обмеджены можности як дїстати ся ку лїтературї в рoднім языку, зa помочі котрой можуть обявовати ёго красу. Обчаньске здружіня тота аґентура уробило крок, котрым проблем доступности єдной книжкы вырїшило. В року 2013 выдало а недавно зарадило до продая на Словеньску дїтячу книжку Подьте, дїти, што вам повім написану в русиньскім языку од авторкы Людмілы Шандаловой.